Woensdag 20. 03. 2024 5
COLOFON
overloon
Orang-oetan en neushoorn
van bouwsteentjes in
dierentuin ZooParc
Kiepske af! voor zó’n sterke tekst!
Met dank aan: Mariel van den
Munckhof-Gommans
Reacties: noord-midden@delimburger.nl
REGIO
Advertenties VIA Venray
André Wagemans
E Andre.wagemans@mediahuislimburg.nl
T 06-55853951
I www.mediahuislimburg.nl
Redactie
E noord-midden@delimburger.nl
t.a.v. VIA weekkrant
I www.limburger.nl/via
Mediahuis Limburg
Kazernestraat 17
5928 NL Venlo-Blerick
T. 088 - 82 45 000
ZooParc in Overloon krijgt er zo’n
zestig wilde dieren bij, waaronder
een neushoorn en een orang-oetan.
Gemaakt van bouwsteentjes.
Expeditie Bricks, in Overloon omgedoopt
tot Safari Bricks, was vorig
jaar een ware publieksmagneet bij
ZooParc. De expositie keert daarom
terug, anderhalve keer zo groot
als in 2023. Meer dan zestig levensechte
en op ware grootte nagebouwde
dieren zijn van 23 maart tot
9 juni te bekijken in de Overloonse
dierentuin. Ze zijn gemaakt van Lego
achtige bouwsteentjes. Het opbouwen
van de olifant duurde vorig
jaar 1600 uur en er waren 150.000
steentjes voor nodig. Bij alle bouwwerken
staan borden met informatie
over het aantal gebruikte steentjes
en het gewicht. Ook komen bezoekers
meer te weten over het
leven van de dieren in het wild.
Levensgrote gorilla van ‘Lego.’
Foto zooparc
Volgens de kapelaan is rijstepap nergens
zo lekker als bij Annemiek van Leanzo
We vervolgen onze tocht langs
markante cafés in de regio richting
‘de Grashook’, waar de uitspanning
Leanzo al generaties lang wordt
gedreven door de familie Gommans.
Meneer kapelaan schuift er
graag aan voor een bordje rijstepap
van het huis.
DialekPraot
Dialect is een kruispunt van diverse
talen: dat zien we aan de woorden
die in ons dialect voorkomen: bij
kieps zie ik twee mogelijkheden. Logischerwijze
heeft het te maken met
het Duitse woord käppi – Soldatenmütze
ohne Schirm (soldatenmuts
zonder bescherming; vergelijk ook
in het Frans: képi – soldatenpet) dat
naar ons dialect is gezworven.
Het Woordenboek der Nederlandsche
Taal (met een artikel uit 1926!)
ondersteunt dat: kiepse; kips; kipse –
(vrouwen)hoed en (mans- of jongens)
pet. Fries: kieps, kyps, soort van
vrouwenhoed, vooral over ‘t oorijzer
gedragen; kipze, te Deventer, voor:
muts ‘in den boertigen stijl’ kîpse, pet,
in de Saks. streken (gallée), kips, pet
der Twentsche klootschieters.
Maar, er bestaat een andere kieps,
namelijk ‘een schepkorf’ (ook wel
schepkieps, kieps of keps genoemd)
die wordt gebruikt om een afgekomen
bijenzwerm (die ergens aan
een tak hangt) in af te slaan.’
Ik noem ze beide, en kies dan toch
bewust voor de eerste, namelijk de
soldatenmuts. De bijenkorf op de
kop is wellicht leuk voor de vastelaovend.
Echter: Hoe grótter de kop,
hoe grótter de kieps! Belangrijke tip:
alle bijen er eerst uit laten!
In de tekst van dit prachtig vastelaovesliedje
uit 1955(!) van Louis Custers,
As ’t Lewwepaar, wat exact de
sfeer uitdrukt van hoe het zou moeten
zijn met de vastelaovend, zien
we kieps ook terug:
Hoera, ‘t is wer karneval, kóm nów ‘s
uut de sleur.
Kieps
Michel en Annemiek Gommans
staan volgend jaar een kwart eeuw
achter de tap bij Leanzo. Ze hopen
dat zoon Joep en zijn vriendin Sem
het familiebedrijf op termijn
overnemen. Foto's Lé Giesen
Foto Getty Images
Al stikt de heur ok dur ów kieps, al hit
ów boks ‘ne scheur.
We kieke nie nor rang of stand, nor
aerm of nor riek,
want mit de vastelaovend zien alle
meense geliek.
Door Bas Vissers
derijtjes. Mijn eigen specialiteit is
rijstepap. Volgens meneer kapelaan
is deze nergens zo lekker als bij ons.
Zodra ik weer een nieuwe portie
klaar heb, krijgt hij van mij een appje.
Ik vergelijk hem een beetje met
Erik Odekerke, de kapelaan uit de
tv-serie Dagboek van een herdershond.
Hij komt helemaal vanuit
Meijel hiernaartoe gefietst. Als beloning
krijgt hij dan een bakje rijstepap
met extra pruimen.”
De culinaire poot van het horecabedrijf
is volgens Michel in de loop der
jaren een onmisbare pijler geworden.
„Met alleen natte horeca kom
je er niet meer. Voor een pilsje vragen
we twee euro vijftig, maar de
winstmarge is klein. De activiteiten
vinden vooral in de zaal plaats.
ós kefeeke
Door pieter duijf
Waar in vele dorpen van soortgelijke
omvang de horecagelegenheden
uiterst schaars of zelfs helemaal
verdwenen zijn, mogen de bijna
1700 inwoners van Grashoek zich
gelukkig prijzen met onder andere
een wijn- en golfdomein, een restaurant
en twee kroegen.
Leanzo is er één van. De naam doet
enigszins Italiaans aan, maar is niet
meer dan een samentrekking van
LEi, AN en ZOnen. „Lei en An waren
mijn opa en oma”, legt kastelein Michel
Gommans uit.
Het eerste voorjaarszonnetje
gluurt al voorzichtig naar binnen.
De serre aan de voorzijde nodigt in
ieder geval uit om er aangenaam te
vertoeven. Het café zelf heeft de authentieke
uitstraling van een bruine
kroeg. De biljarttafel neemt een
pontificale plek in. Sinds 2000
zwaait Michel Gommans er samen
met zijn echtgenote Annemiek de
scepter. „We hebben het destijds
overgenomen van mijn ouders.” Het
bruine café stamt uit 1912. Een inpandige
kruidenierswinkel completeerde
aanvankelijk de nering van
het gezin Gommans.
Behalve het café herbergt het etablissement
een ruime zaal en een
aanpalend cafetaria, dat vooral in
het weekend is geopend. In het
speeltuintje kunnen de kleintjes ravotten.
Extra druk is het tijdens de
activiteiten van carnavalsvereniging
De Graasvraeters, de kermisdagen,
halfvasten en de Koningsnacht
in april.
Schilderijtjes
Belangrijke inkomstenbron vormen
de buffetten, koffietafels en
barbecues. Annemiek: „Catering
doen we ook buitenshuis. Zo kookt
onze zoon Joep desgewenst op locatie.
Hij heeft de liefde voor het vak
geleerd bij de Roermondse toprestaurants
ONE en De Gelegenheid.
Zijn gerechten zien eruit als schil-
Soms hebben we livemuziek, maar
dat is tegenwoordig een kostbare
aangelegenheid. Vroeger speelden
hier nog geregeld de Teddyboys. In
het café kunnen de gasten verzoeknummers
aanvragen via een speciale
app. Populair is het Nederlandstalige
repertoire, ja ook bij de
jeugd.”
Voor hobby’s is er weinig tijd. Wel is
Annemiek lid van de Beringse theatergroep
Miks & Metsj. Binnenkort
staat de groep in DOK6 in Panningen
op de planken met de klucht
Rimboektoe.
De toekomst van Leanzo is nog wat
ongewis, maar als het financieel
verantwoord is, neemt Joep samen
met zijn vriendin Sem de zaak over
een aantal jaren van zijn ouders
over. „Ze staan er in ieder geval voor
open”, besluit Michel hoopvol.