Woensdag 03. 04. 2024 SPORT 13
Grubbenvorst
Paralympics missie van handbiker Tijs Hesen
Tijs Hesen uit Grubbenvorst werd
te vroeg geboren. Het gevolg? Een
hersenbloeding die leidde tot
cerebrale parese (CP) een houding-
en bewegingsstoornis en een
hersenvliesontsteking. Tevens
kampt hij met een visuele problematiek
(CVI) waardoor zijn hersenen
beelden anders verwerken en
heeft hij last van een verminderd
kortetermijngeheugen.
Door Rob Buchholz
van nul tot nu
Door jan strijbos
REGIO
Tijs is de talentstatus
toegekend door NOC*NSF.
Foto Privéarchief
Een geslaagde noodlanding in de Peel
Donderdag 5 oktober 1944 stegen
68 B-17G’s van de 452 Bomb Group
van de 3rd Bombardment Division op
van het Britse vliegveld Deopham
Green in Norfolk. Waaronder het
toestel met de bijnaam Final Approach,
dat op weg was naar de Duitse
stad Münster voor een bombardement
op de nabij gelegen luchthaven
Handorf, thuisbasis van de
eerste Duitse straalvliegtuigen.
Deze snelle Messerschmitt Me
262’s werden geregeld boven de
westelijke fronten ingezet als bommenwerper
en waren bijzonder
moeilijk te onderscheppen.
Op de terugweg, na een redelijk geslaagde
missie, werden de bommenwerpers
door afweergeschut
beschoten. Twintig vliegtuigen
raakten licht beschadigd en twee
ernstig. Twee motoren van een geraakte
B-17G braakten rook uit en
werden daarop stil gezet. De eerste
piloot, tweede luitenant Harvey L.
ten lichtgewond. Luitenant Green
gaf nog opdracht het vliegtuig in
brand te steken, maar dat lukte
slechts voor een deel. Aanvankelijk
wisten de inzittenden uit handen
van de Duitsers te blijven. SS Obersturmbannführer
Vinze en enkele
soldaten van het Flugüberwach
ungskommando uit het Venrayse patersklooster
waren snel ter plaatse,
maar konden niemand meer vinden.
Er volgde een zoektocht en binnen
een uur waren de eerste vijf al
opgepakt. Zij werden naar het
klooster overgebracht en vervolgens
naar concentratiekamp Dulag-
Luft West. Later die dag vielen ook
de anderen in Duitse handen. De gewonden
belandden in een ziekenhuis
en hebben de oorlog allemaal
overleefd.
Enkele jongens uit Castenray, die
naar het vliegtuig waren gaan kijken,
werden door de Duitsers verdacht
van het meenemen van onderdelen
en meegenomen naar het
klooster. Vandaaruit werden ze per
vrachtauto afgevoerd naar Venlo.
Bij Californië, tussen Horst en Sevenum,
slaagden vier van hen erin om
van de rijdende auto te springen en
te ontkomen.
De zwaar beschadigde B17-bommenwerper
is niet meer door de
Duitsers opgehaald en na de oorlog
door de Castenrayse jeugd voor en
na gesloopt.
Green, verliet daarop de formatie
en keerde om. Opnieuw werd het
toestel getroffen. Nu op 2600 meter
hoogte door een 88 mm granaat, afgevuurd
door een Duitse Flak-batterij
die bij Overbroek ten zuiden
van Venray stond opgesteld. Luitenant
Green probeerde een noodlanding
te maken en zette het toestel
aan de grond bij een bosperceel aan
de Oosterbosweg bij de Castenrayse
Berg. De B17 schoof door het bos
in. Jarenlang bleef de plek herkenbaar
door de ontwortelde en geknakte
bomen. Voordat het toestel
tot stilstand kwam, maakte het nog
een kwartslag naar rechts, waarbij
de beide linker motoren in brand
vlogen. Iedereen die aan boord was,
overleefde de crash. Slechts drie
van de tien bemanningsleden raak-
Doordat het op de vliegroute naar
het Ruhrgebied lag – waar de
Duitse oorlogsindustrie het
doelwit was – zijn tijdens de
Tweede Wereldoorlog in de Peel
regio rond Venray relatief veel
geallieerde bommenwerpers
gecrasht. Veel toestellen werden
neergehaald door Duitse nachtjagers
van Fliegerhorst Venlo. Heel
soms waren er overlevenden.
Castenrayse jongens bij de op 5 oktober 1944 langs de Oosterbosweg neergestorte B57 bommenwerper.
Foto Archief Heemkunde Castenray
de zomer definitief te vestigen. Maar
topsport kost geld. „Het is lastig om
sponsoren te benaderen”, zo biecht
moeder Lonneke op. „Dat zijn we niet
gewend. Alleen al de handbike kostte
16.500 euro. Dankzij subsidies, sponsoring
en crowdfunding zijn we er
toch in geslaagd dat bedrag bij elkaar
te krijgen. Maar er is meer nodig.”
In augustus mag Tijs deelnemen aan
de Talentstage van NOC*NSF bij de
komende Paralympics in Parijs. Om
samen met andere parasporttalenten
een beeld te krijgen over hoe het
er over vier jaar uit zal zien. „Dat sfeer
proeven geeft nu al een enorme boost
in mijn missie om te presteren.” Voor
die tijd zal hij voor de derde keer deelnemen
aan de HandbikeBattle in Tirol,
Oostenrijk, en de World Cup in
Oostende (B). Internationale wedstrijden
zijn volgens vader Tom van
belang voor zijn ontwikkeling. „Bij
paracycling zijn er vijf verschillende
klassen. Tijs is geclassificeerd in klasse
H2. In Nederland zijn er slechts enkele
personen waarmee hij zich in
deze klasse kan meten. Wereldwijd
gaat het om tientallen. Dat zorgt voor
veel meer uitdaging.”
Wonen en trainen op Papendal en
deelnemen aan internationale wedstrijden
is niet goedkoop. Sponsoren
zijn meer dan welkom. Het gezin is er
alles aan gelegen om Tijs in zijn missie
te laten slagen: succes tijdens de
Paralympics van 2028. „En als dat
niet lukt, is 2032 mijn volgende doel”,
zo sluit hij strijdvaardig af.
„Tijs is al vanaf zijn geboorte gewend
om te bikkelen”, aldus moeder Lonneke
Geurts. Zij zag hoe haar zoon
zich ondanks alle tegenslag toch bleef
ontwikkelen, leerde lopen met krukken
en als doel heeft om als handbiker
mee te doen aan de Paralympische
Spelen van 2028 in Los Angeles. Een
sport waarin de inmiddels zeventienjarige
Tijs de talentstatus is toegekend
door NOC*NSF.
In 2021 onderging Tijs een essentiële
operatie in het Maastricht UMC+
waarbij hij aan beide benen (spieren
en vergroeide botten) werd geopereerd.
De daaropvolgende revalidatie
in Hoensbroek was zwaar. Ruim
drie maanden lang verbleef hij daar
en stonden zijn ouders Lonneke en
Tom plus broertje hem dagelijks bij.
„Ik ben toen echt vanaf nul begonnen”,
zo kijkt Tijs terug. „Wekenlang
moest ik vooral plat liggen en vervolgens
opnieuw leren lopen. Stapje
voor stapje maakte ik progressie.
Had deze operatie niet plaatsgevonden,
dan was ik nu compleet rolstoelgebonden
geweest, omdat ik door de
vergroeiingen niet meer zou kunnen
staan of lopen.”
Het handbiken had hij een jaar eerder
ontdekt. Bij Wieleromgeving Herungerberg
in Venlo mocht hij wekelijks
een handbike lenen en trainde hij iedere
zaterdagochtend met Handbike
Team Euregio. Dankzij het verblijf in
Hoensbroek kwam Tijs in contact
met Adelante On Wheels, een vereniging
voor paracycling. Op het einde
van zijn revalidatietraject voegden ze
hem toe aan het team voor de HandbikeBattle
in Oostenrijk. Zijn moeder
kijkt trots en zegt lachend: „Dat deed
Tijs erg verdienstelijk. Die strijd in de
bergen ging hem uitstekend af en hij
werd zelfs gescout door een talentcoach!”
Zijn kwaliteiten bleven niet onopgemerkt
en de KNWU nam hem op in
het talententeam. Tijs deed mee aan
internationale wedstrijden, met als
voorlopig hoogtepunt het EK paracycling
in Rotterdam afgelopen zomer.
Regelmatig traint hij op topsportcentrum
Papendal en hoopt zich daar na