Woensdag 21. 06. 2023 REGIO 11
‘Alles en iedereen in het
dorp draagt de Hôrster
Kwis een warm hart toe’
venray
Winkeliers verdelen
prijzen op koopzondag
lottum
Volleybaltoernooi op
sportpark Oud Aast
castenray
Spel ‘Alleskunner van
Casele’ op zomerfeest
Wie is de alleskunner van Castenray?
Die titel staat zondag op het
spel tijdens de Caselse Zomerfiëste.
In deze lokale variant op het bekende
tv-programma dienen deelnemers
vanaf 14.30 uur allerlei opdrachten
uit te voeren. De finale begint
rond de klok van 16.30 uur.
Verder is er muziek van onder meer
Neppie Kraft en de Band van Tegenwoordig.
Voor de jeugd is een kinderplein
met verschillende spellen
en een chillhoek ingericht. Verder is
er om 13.30 uur een meet & greet
met Chase en Bing.
De Caselse Zomerfiëste vinden van
13.00 tot 23.00 uur plaats tegenover
gemeenschapshuis De Wis.
Asperge, trotse koningin van de groente
Wat is haar favoriete bezigheid?
„Ze is graag op zichzelf en houd ervan
om de hoogte of schuilmogelijkheden
op te zoeken.”
Heeft zij minpuntjes?
„Willeke houdt niet van vreemden,
en zeker niet van vreemde mensen
die ook nog vinden dat ze geaaid
moet worden. Ze zal dit duidelijk maken
door flink uit te halen, te blazen of
zelfs te bijten als ze dit nodig acht.”
Wat voor baas zoeken jullie?
„We zijn op zoek naar een rustige,
stabiele en zo prikkelarm mogelijke
omgeving. Een plek zonder kinderen,
andere huisdieren, met een alleenstaande
of een echtpaar met ervaring
in moeilijke katjes of katjes
met een rugzak.”
Info: info@smakterheide.nl.
De honderdste(!) bijdrage van Jan
Strijbos aan deze rubriek is gewijd
aan het aspergeseizoen, dat deze
week afloopt. De asperge- en
aardbeienteelt was vroeger een
lucratieve bijverdienste voor
boeren met een gemengd bedrijf.
Ook omdat het oogsten vooral een
familie-aangelegenheid was.
Kinderen gingen in alle vroegte
asperges steken alvorens naar
school te gaan.
Dier van de week
Elke week stelt Juanita Janssen
van Dierenopvang Op de Smakterheide
een dier voor dat op zoek is
naar een nieuw thuis. Deze week is
dat Willeke, een zwart-witte poes
die gevonden is in Meterik. Ze is
inmiddels gesteriliseerd. De valkuil
bij haar is dat mensen haar
bijzonder vinden vanwege haar
aaibare uiterlijk. Echter is Willeke
nog niet zo aaibaar als mensen
vermoeden.
Wat is haar leukste kenmerk?
„Willeke is gebaat bij iemand die de
tijd voor haar neemt en geen verwachtingen
van haar heeft. Dan zal
haar vertrouwen groeien en zal er
een band tussen haar en haar baasje
ontstaan. Willeke is zeker een poes
met potentie tot een waar metgezel.
Maar ze doet dit op haar eigen manier
en tempo.”
Van maart tot mei konden asperges
gezaaid worden en pas in het derde
jaar had je de eerste oogst. Toen bij
Kuuëb Wismans voor de eerste keer
geoogst kon worden, werd zoon
Toon met een portie asperges naar
schoolhoofd Thei Peters in Oirlo gestuurd.
Zo ging dat vroeger ook
wanneer er een varken geslacht
werd. De pastoor kreeg een portie
van het beste vlees en ook het
schoolhoofd werd niet vergeten.
Sint Jan
Traditioneel wordt asperge geoogst
vanaf de tweede donderdag van
april tot 24 juni, het Hoogfeest van
de geboorte van de Heilige Johannes
de Doper, Sint Jan. Hierna
wordt de plant met rust gelaten om
deze de tijd te geven om te groeien,
zodat nieuwe energie wordt opgedaan
voor het volgende jaar.
Een groot deel van de in Nederland
gekweekte asperges wordt geëxporteerd
naar Duitsland, maar ook
in de grensstreek rond bijvoorbeeld
Walbeck en Kevelaer zie je veel aspergevelden.
moeten geschild worden, voordat
ze worden verwerkt. Groene en
paarse asperges hoeven niet geschild
te worden en hebben een andere
smaak.
De asperge is een meerjarige plant,
die acht tot tien jaar achtereen op
hetzelfde veld wordt geteeld. De bovengrondse
plant, met houtige
stengels en zijtakken, sterft in de
herfst af, maar de ondergrondse delen
overwinteren en vormen in de
lente nieuwe stengels. De jonge
scheuten worden gestoken als ze
nog onder de grond zitten en vervolgens
als groente verkocht.
De naam asperge is ontleend aan
het Perzische woord sperega, letterlijk
‘speer’. De Grieken gebruikten
de term asparagos, wat ‘omhoogschieten’
betekent. De asperge
werd vroeger al geruime tijd gebruikt
voor medicinale en therapeutische
doeleinden, maar al gauw
kwam men erachter dat ze ook konden
worden gekookt. Het is een
plant die in het wild vooral voorkomt
in kuststreken en langs rivieren.
De plant wordt vanwege de jonge
scheuten geteeld als groente.
Lange tijd was asperges een luxe
voedsel dat alleen door de rijkste families
in Europa gegeten werd. Tegenwoordig
kan vrijwel iedereen
asperges kopen, al is de groente wat
prijzig door het handmatig steken.
Daar is veel personeel voor nodig,
tegenwoordig vooral arbeidsmigranten.
Momenteel wordt er onderzoek
gedaan naar het machinaal
steken van asperges. De machine is
er al, maar moet nog verfijnd worden.
Verbod
In Castenray/Klein Oirlo werden de
eerste asperges geteeld door Kuuëb
Wismans die een boerderij had bij
de spoorwegovergang. Rond 1930
zaaide hij en het jaar erna pootte hij
de aspergeklauwen (wortels). Volgens
zijn zoon Toon verbood de regering
hem echter de aspergeteelt,
maar een jaar later kreeg hij wel
toestemming. Toon herinnerde zich
nog dat zijn vader het ras Roem van
Brunswijk teelde. Later heette het
Vroege van Argenteuil.
van nul tot nu
Door jan strijbos
In de oudheid stond de asperge
vooral bekend als een geneeskrachtig
kruid. De plant diende als geneesmiddel
tegen tal van kwalen en
ziekten, van bijensteek tot hartklacht
en van waterzucht tot kiespijn.
De oudste bewijzen van het gebruik
van asperge zouden gevonden
zijn in een piramide in Egypte, waar
in muurtekeningen van een offer
voor een farao asperges te zien zijn.
De Romeinen teelden twee eeuwen
voor Christus al asperges als groente.
In Nederland worden sinds de
negentiende eeuw op grotere
schaal de witte asperges geteeld. De
eerste teelt vond plaats in de buurt
van Bergen op Zoom en de zandige
duingebieden, maar sinds de Eerste
Wereldoorlog is Noord-Limburg
het belangrijkste productiegebied
voor asperges. Dit gebied was erg
geschikt voor de aspergeteelt door
de zandgronden en de beschikbaarheid
van veel en goedkope arbeidskrachten,
door de grote katholieke
gezinnen. De veiling in Grubbenvorst
is in onze streek al jarenlang
het centrum van de aspergeteelt.
Hoewel in Nederland veel asperges
worden geteeld, zijn de centra
Argenteuil
(Frankrijk), Malines
(België) en Heidelberg (Duitsland)
eveneens streken waar veel asperges
voorkomen.
Groen en paars
Er zijn niet alleen witte, maar ook
groene en paarse asperges op de
markt. De witte zijn onder de grond
gegroeid en uit het licht gehouden,
de groene en paarse asperges groeien
boven de grond en krijgen deze
kleur door de zon. In Noordwest-
Europa is de witte soort gangbaar,
in landen als Italië de groene. Witte
asperges hebben een harde schil en
Sophie, Ties en Riet Dinghs (vlnr) in 1964 op het aspergeveld. Foto archief heemkunde castenray
» Vervolg van de voorpagina.
Helpende handen zijn nooit ver weg.
„Vorig jaar speelden acteurs uit de
spelersgroep van Kasteel Huys ter
Horst speciaal voor de quiz een
voorstelling in de kasteelruïne en in
2017 maakte museum De Kantfabriek
’s avonds de deur open voor
een borduuropdracht. Alles en iedereen
draagt de Hôrster Kwis een
warm hart toe.”
Desondanks was de animo voor de
zevende editie met 85 teams en 1500
deelnemers een stuk minder dan in
het recordjaar 2019. De organisatie
was volgens Saskia Beeren, die zelf
stopt, niettemin tevreden. „We zijn
heel benieuwd hoe groot dit jaar de
opkomst zal zijn.”
Het regent op 25 juni prijzen tijdens
de koopzondag in het centrum van
Venray.
Van 15 mei tot 15 juni deelden winkeliers
stickers uit waarmee klanten
kans maakten op een greep in de
prijzenpot ter waarde van 3000 euro
die zondag wordt verdeeld. Uit de
4000(!) ingeleverde spaarkaarten –
elk gevuld met tien stickers – zijn 72
winnaars getrokken. Deelnemers
kunnen zelf op www.venraybloeit.nl/
prijzenfestival checken of ze tot de
gelukkigen behoren. De gewonnen
prijzen kunnen uitsluitend op koopzondag
25 juni tussen 15.00 en 17.00
uur worden opgehaald bij de speciaal
ingerichte etalage op het adres
Grotestraat 73, het voormalig pand
Van Oorschot. Alle niet opgehaalde
prijzen gaan naar de Voedselbank.
Verenigingen en vriendengroepen
kunnen zich nog inschrijven voor
het volleybaltoernooi Vrienden van
Lottum op zondag 9 juli.
Het toernooi is op sportpark Oud
Aast in Lottum en begint om 9.45
uur. De opzet is recreatief, ook nietvolleyballers
kunnen meedoen. Er
wordt gespeeld met zestallen.
Opgave via vvltoernooi@outlook.com.