Woensdag 28. 06. 2023 13
van nul tot nu
Door john van cauteren, conservator museum w
Ontwerptekening uniek keizerszilver
van Eloy Werz in depot van Museum W
gewend aan deze nieuwe rol van
vrouwen binnen de vereniging,
maar op het jaarlijkse Oud-Limburgs
Schuttersfeest (OLS) kreeg
Scholtz veelvuldig laatdunkende
opmerkingen. Vaak was het in de beginjaren
ook nog zo dat een vrouwelijke
koning het koningszilver niet
mocht dragen: dat was voorbehouden
aan haar echtgenoot. Dat werd
als zeer vernederend en oneerlijk
ervaren. Omdat het schieten voor
vrouwen lange tijd niet was toegestaan
op het OLS is het Limburgs
Dames Schuttersfeest opgericht.
Pas vanaf 2001 mogen vrouwen mee
schieten op het OLS, het belangrijkste
schuttersfeest voor schutterijen
uit Nederlands- en Belgisch-Limburg.
Sint Oda Weert
Voor de schutterij Sint Oda Weert
was Erna Huyerjans actief als
schietend lid die niet een, maar drie
keer achter elkaar koning en dus in
2010 keizer werd. Zij was dat jaar de
eerste officiële keizer van de vereniging
en had daardoor behoefte aan
nieuwe eretekens, het zogenaamde
keizerszilver. Ook hierin speelt de
koningsvogel de centrale rol, maar
verder staat het de keizer vrij voor
een eigen vormgeving te kiezen.
Erna toog naar Eloy Werz, dé edelsmid
van Weert en hij ontwierp in
overleg met de opdrachtgeefster op
12 maart 2010 heel bijzonder keizerszilver
en van een kloek formaat:
onder een gestileerde kroon hangt
het internationale symbool voor de
vrouw, een cirkel met onderaan een
kruisje, waarbinnen een gekroonde
vogel is geplaatst. Met dit zilver getooid
geeft de keizer(in), iedere keer
als zij zich ‘in functie’ naar buiten
manifesteert, een duidelijk signaal
af over de gelijke waarde van man en
vrouw in het algemeen en in de Limburgse
schutterswereld in het bijzonder.
De ontwerptekening verblijft in het depot.
Voor meer informatie over het museum en
andere verhalen over de collectie bezoek
www.museumW.nl.
Van de bekende Weerter edelsmid
Eloy Werz (1932 - 2011) bleven veel
objecten bewaard. De collectie van
Museum W beschikt over een representatief
overzicht van zijn
werk. Hij maakte niet alleen kerkelijke
objecten en sieraden, maar ook
schutterszilver. Veel schetsen en
ontwerptekeningen van zijn hand
bleven eveneens bewaard in de collectie
van Museum W. Ze zijn allemaal
individueel genummerd. Een
van die ontwerptekeningen, betreft
nr. 3103: het bijzondere ontwerp
voor het keizerszilver van Erna
Huyerjans-Janssen van de Schutterij
Sint Oda Weert.
Koningsvogel
Voor iedere schutterij is al eeuwenlang
het zogeheten koningsvogelschieten
het belangrijkste schietmoment
van het jaar. Degenen die
deze wedstrijd wint, door het laatste
stukje van de hoog geplaatste
vogel naar beneden te schieten,
mag zich een jaar lang koning noemen
en wordt omhangen met het
koningszilver. Vaak een vest of keten
met alle schildjes van de winnaars
van voorgaande jaren. De koning
van dat jaar schenkt vervolgens
ook zelf een zilveren
aandenken aan de vereniging. Belangrijkste
onderdeel van het koningszilver
is de koningsvogel, die
bij officiële gelegenheden door de
dienstdoende koning in de gehandschoende
hand wordt gedragen.
Vaak is de vogel het oudste stuk dat
de schutterij bezit. De vogel wordt
in oude teksten ook papegaai genoemd.
Deze exotische en kleurrijke
vogel was sedeert de kruistochten
naar het Heilig Land bekend geworden
in onze streken. De
Limburgse schutterswereld stond
lange tijd bekend als een uiterst conservatief
mannenbolwerk, waarin
voor vrouwen geen gelijkwaardige
plaats was. Ze mochten niet mee
schieten en konden dus ook nooit
koning van de vereniging worden.
Eerste keizerin
Dit veranderde geleidelijk aan na de
jaren zestig, toen er steeds meer
protesten kwamen tegen deze uitsluiting
van vrouwen. En in de jaren
zeventig worden er langzaamaan
meer vrouwen bij verschillende
schutterijen actief. Eerst als marketenster
of koningin naast de echtgenoot
of ongehuwde zoon, die zich koning
had geschoten. Pas in 1974
schoot Rien Opbroek zich als eerste
vrouw koning van schutterij St.
Martinus Horn. En schutterij St. Jozeph
Waubach liet in de beginjaren
zeventig van de vorige eeuw Mariette
Scholtz mee schieten. Zij won en
werd zelfs de – weliswaar niet algemeen
erkende – eerste keizerin in
Limburg. Een titel die voor het leven
verleend wordt wanneer je drie jaar
achter elkaar het koningsschieten
wint. Dat is een heel bijzondere
prestatie, die maar af en toe voorkomt.
In Waubach raakte men snel
Museum W in Weert beschikt over
15.000 verschillende museumstukken.
In deze rubriek wordt
maandelijks één bijzonder museumobject
(of groep objecten) uit
deze collectie in de spotlight gezet.
Dit keer: het ontwerp uit 2010 van
Eloy Werz voor uniek keizerszilver.
Erna Huyerjans van schutterij Sint Oda met het speciaal ontworpen
keizerszilver. Foto sint oda
De ontwerptekening van Eloy
Werz die verblijft in het depot
van Museum W in Weert.
Foto museum w
REGIO
tungelroy
Expositie met werken
van tekenwedstrijd
Prix de Pil in Tungelroy
De prijsuitreiking van tekenwedstrijd
Prix de Pil vindt plaats op zondag
2 juli bij Atelier Galerie Mathilde
Pil in Tungelroy.
„Als voorzitter van de Rotary club
Weert wilde ik dit jaar graag aandacht
schenken aan het thema
‘kunst en het ontwikkelen van jong
talent’. Schilderen en tekenen is ook
voor mij altijd het mooiste vak geweest
op de middelbare school. Na
mijn studie aan de academie voor
beeldende vorming ben ik tekenles
gaan geven op Philips van Horne en
daarna het College. Heb enorm genoten
van alle talentvolle leerlingen
en alle prachtige tekeningen en schilderingen.
Om mijn schoolcarrière
van 41 jaar voor de klas feestelijk af te
sluiten, heb ik kunstwedstrijd Prix
de Pil georganiseerd”, aldus Mathilde
Pil.
De creatiefste, origineelste schildering
of tekening ontvangt een geldprijs.
De expositie met de geselecteerde
werken wordt om 15.00 uur
geopend. Dan wordt ook de winnaar
van Prix de Pil bekendgemaakt in de
galerie aan de Tuurkesweg 8 in Tungelroy.
Wat weet je over Karel?
„Hij is een flinke kat, met het stoere,
zelfverzekerd karakter van een
kater. Hij is tot nu toe een echte binnenkat
geweest, maar hij moet wel
weert
Tijdelijke fietsenstalling
op Korenmarkt in Weert
In de zomerperiode wordt in de weekenden
vanaf vrijdagavond tot en met
zondagavond een extra fietsenstalling
geplaatst op de Korenmarkt in
Weert. Die vervangt de tijdelijke fietsenstalling
op het Kasteelplein.
Nu wordt wekelijks op zaterdagavond
op het Kasteelplein een fietsenstalling
geplaatst. Deze wordt
zeer beperkt gebruikt, meldt de Gemeente
Weert. Vandaar dat ervoor
gekozen wordt de stalling te verplaatsen
naar de Korenmarkt, vanwege
de centrale ligging. Ook is de
stalling daar vaker beschikbaar, namelijk
vanaf vrijdag- tot en met zondagavond.
Het verplaatsen van de
fietsenstaling is een pilotproject.
Hiermee wordt onderzocht of op de
Korenmarkt meer fietsers gebruikmaken
van de parkeerplaatsen. De
fietsenstalling wordt voor het eerst
geplaatst op vrijdag 30 juni. De tijdelijke
proef eindigt nadat de kermis in
Weert is afgelopen op woensdag 27
september.
Vanwege de fietsenstalling zijn er in
de weekenden direct naast de kerk
op de Korenmarkt acht parkeerplaatsen
minder beschikbaar voor
automobilisten. De twee algemene
gehandicaptenparkeerplaatsen blijven
wel beschikbaar. Automobilisten
kunnen in de directe omgeving
uitwijken naar de Muntgarage, Kasteelplein
en Oud Gasthuisplein.
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week is Karel aan de
beurt, een gecastreerde kater van
4 jaar oud. limerick
de ruimte hebben om zichzelf te
kunnen zijn. Waarschijnlijk zal hij
het daarom wel op prijs stellen om
toch naar buiten te kunnen gaan.”
Waar zal hij zich het beste thuis
voelen?
„Ondanks dat hij mensen prima gezelschap
vindt, zal hij het fijn vinden
om de vrijheid te krijgen om
zelf te bepalen wanneer hij aandacht
wilt. Jonge kinderen kunnen
vaak de stemming van een kat niet
goed lezen, waardoor ze een minder
goede match zijn. Door zijn
stoere karakter zal hij zich makkelijk
aanpassen en zich snel op zijn
gemak voelen.
Dier van de week
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495-563981, e-mail asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel Midden-Limburg de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
Hoe is hij in het asiel terechtgekomen?
„Karel is naar de Beestenboel gebracht
omdat hij teveel alleen
moest zijn en niet naar buiten kon.
Hierdoor raakte hij heel gefrustreerd.
In zo’ situatie zit er soms
niks anders op dan een nieuw thuis
voor het dier te zoeken. Omdat dit
wel eens een tijdje kan duren, is besloten
om Karel in het asiel te plaatsen
in afwachting van een nieuw
thuis.”
Dich veulst d’raan, zoeë nao uut
aete
‘Gejatj’, zieëse dan aafgemaete
Woeë, veilige plek?
Mobiel op di-j stek?!
Dien kôntetès, meid: Gauw
vergaete!
Jan Winkelmolen, Weert