Woensdag 06. 09. 2023 5
COLOFON
Advertenties
T 088 - 82 45 000
E bereiklimburg@delimburger.nl
I www.mediahuislimburg.nl
Redactie
E zuid@delimburger.nl
t.a.v. VIA weekkrant
I www.limburger.nl/via
Mediahuis Limburg
Wim Duisenbergplantsoen 1
6221 SE Maastricht
T. 088 - 82 45 000
REGIO
Stadsgids Tony wil mensen niet ‘overvoeden’
met informatie: ‘Dan worden ze horendol’
Als militair werd hij in zijn werkzame
leven uitgezonden naar onder meer
Libanon, Kosovo, Syrië en Albanië.
Na zijn pensionering in 2004 ging hij
op zoek naar een passende invulling
voor zijn vrije tijd. Tony Joosen,
woonachtig in Neeritter, stortte zich
vol overgave op de bestudering van
de historie van het naburige witte
stadje Thorn en ging er tevens aan de
slag als gids. Inmiddels is hij al zo’n
twaalf jaar voorzitter van het tienkoppige
gidsenteam dat onder de
noemer Toertje Thorn het hele jaar
door rondleidingen verzorgt. Ook
zijn er de afgelopen jaren van zijn
hand al zeven boeken, met uiteenlopende
thema’s, verschenen. Zijn opgedane,
uitgebreide kennis deelt hij
tijdens de anderhalf uur durende
wandelingen graag met bezoekers.
Daarbij komt zijn talenkennis goed
van pas. „Je moet er echter wel voor
waken dat je de mensen niet overvoedt
met informatie, want dan worden
ze horendol”, lacht Joosen.
Stiftdames
„Thorn, gesticht rond 975 door graaf
Ansfried, was meer dan achthonderd
jaar een zelfstandig staatje waar
stiftdames onder leiding van een vorstin
abdis de scepter zwaaiden”, vertelt
Joosen. De voormalige vrouwelijke
bewoners van de abdij, ook wel
stiftdames genoemd, hebben zijn bijzondere
belangstelling. Lopend door
de pittoreske straatjes van Thorn
wijst de gids op een viertal plaquettes
met daarop de namen van alle vorstin
abdissen die er aan het roer stonden.
Die kwamen er op zijn initiatief.
„Ja, daar ben ik best een beetje trots
op.” In 1794 kwam er een einde aan het
Stift. In de jaren die volgden werd de
indrukwekkende abdij grotendeels
afgebroken. „De originele voordeur is
overigens nog te bekijken in Maaseik,
hier enkele kilometers verderop”,
weet Joosen te melden.
Onderweg strooit de gids – de titel
Thornoloog is geenszins overdreven
– enthousiast met feiten, wetenswaardigheden
en anekdotes, Alsof je
op pad bent met een ‘levend geschiedenisboek’.
Een speciale band heeft
Joosen ook met de Kapel Onder de
Linden, die aan de rand van Thorn te
vinden is. „Het oudste gedeelte werd
gebouwd als een Loretokapel, een kopie
van het huisje van Nazareth dat
zich in het Italiaanse Loreto bevindt.”
De kapel werd in 1673 als devotie voor
Maria in opdracht van Clara Elisabeth
van Manderscheidt Blankenheim
gebouwd en viert in 2023 dus
het 350-jarig bestaan. „Daar wordt
vanaf vrijdag 8 september middels
diverse activiteiten feestelijk bij stilgestaan”,
laat de gids weten.
Abdijkerk
Doorgaans beëindigt Joosen zijn
rondleiding door het witte stadje in
een van de crypten van de imposante
abdijkerk, zonder twijfel dé blikvanger
van Thorn. „Ik wijs dan altijd op
een grafstok, die in vroeger eeuwen in
de tuin van een overledene werd geplaatst.
Daarop staat de Latijnse
boodschap Hodie mihi, cras tibi. Vrij
vertaald, ‘heden ik, morgen gij’. Dat
maakt altijd wel indruk”, lacht de
gids.
En dan rijst uiteindelijk nog de vraag
naar het hoe en waarom van al die
witgeschilderde huizen. „Het antwoord
daarop vertel ik de mensen
heel graag persoonlijk tijdens een
rondleiding”, knipoogt Joosen.
Meer informatie op www.toertjethorn.nl en
www.350jaarkapelonderdelinden.nl.
de stadsgids vertelt
Door Rob van Deurzen
VIA gaat deze zomer verspreid
door Limburg met stadsgidsen op
pad. In deze laatste aflevering laat
Tony Joosen ons kennismaken met
het pittoreske Thorn.
Stadsgids Tony Joosen weet
alles over (de geschiedenis van)
Thorn. Foto's rob van deurzen
museum om de hoek
Een schatkamer vol keramiek
Alles wat in het museum te zien valt,
is gemaakt van klei of porselein. In
het atelier kunnen bezoekers zelf
met klei aan de slag tijdens een
workshop of cursus. Kinderen kunnen
er tevens terecht voor een kleicursus
of kinderfeestje.
De wisseltentoonstellingen belichten
telkens een ander facet van
kunst, klei en porselein. Hierin is de
Tiendschuur uniek in Nederland.
Als enige programmeert het museum
doorlopend exposities over hedendaagse
keramische kunst.
Op 15 september is de opening van
de nieuwe expositie Bouwen met
Klei. Wie thuis om zich heen kijkt,
zal al snel een voorwerp ontdekken
dat gemaakt is van keramiek. Het
koffiekopje, de wc-pot, de bakstenen
in de muur en zelfs de pannen op
het dak. Behalve nuttige dingen
worden er ook kunstwerken gemaakt
van klei. Bouwen met Klei
toont keramische kunst uit binnen-
en buitenland. Alle kunstenaars
‘bouwen’ hun werken en/of verwijzen
naar architectuur. Aanleiding
voor de expositie is het 250-jarig bestaan
van de Tegelse dakpannenindustrie.
De tentoonstelling is een
ode aan klei als bouwmateriaal en
duurt tot en met 14 januari.
Maar er is meer te zien. Zoals demonstraties
met de 3D-printer, de
draaischijf en de kalibreermachine.
Iedere vrijdag kunnen bezoekers
om 14.00 uur aansluiten bij een gratis
rondleiding. De gids attendeert
hen op interessante achtergronden
van de kunstwerken en keramiek in
het algemeen.
En wat te denken van de fraaie entourage:
De Tiendschuur heeft een
eeuwenoude historie en ligt op het
terrein van het voormalige kasteel
De Holtmühle.
Bij Keramiekcentrum Tiendschuur
in Tegelen draait alles om keramiek:
in het museum, de exposities
én in het atelier kom je alles te
weten over dit oude ambacht, van
pottenbakkersschijf tot 3D-printer.
komt dat zien!
De Top 5
van Tony
Het keramiekcentrum ligt op een fraaie locatie. Foto tiendschuur
Door Marcel van Lier
Stadsgids Tony Joosen heeft
nog enkele tips voor wie Thorn
wil bezoeken:
W Tip 1: Loretokapel of Kapel Onder
de Linden, uit 1673, replica
van het heilig huisje van de Heilige
Familie uit Nazareth, elke dag
open van zonsopkomst tot zonsondergang.
Toegang gratis.
W Tip 2: Abdijkerk St. Michaël,
entree 4,50 euro of met museumkaart,
zomertijd 10.00-17.00
uur, maandag gesloten. Wintertijd:
vrijdag-zondag 11.00-16.00
uur.
W Tip 3: Gemeentemuseum Het
Land van Thorn, open in de zomer
van 10.00–17.00 uur , in de
winter van 11.00-16.00 uur
(maandag gesloten). Entree 3
euro of met museumkaart.
W Tip 4: Kruisen en kapellentocht,
te voet of per fiets, via de gidsen
van Toertje Thorn op aanvraag
via www.toertjethorn.nl.
W Tip 5: Stadswandeling. voor
groepen tot maximaal 25 personen.
Duur 1,5 uur met een gids
van Toertje Thorn, 52,50 euro
(indien gewenst ook mogelijk in
combinatie met een lunch). Zie
voor meer informatie de website
www.toertjethorn.nl.
/www.mediahuislimburg.nl
/via
/www.toertjethorn.nl
/www.toertjethorn.nl
/www.toertjethorn.nl
/www.350jaarkapelonderdelinden.nl