Woensdag 20. 09. 2023 13
Van nul tot nu
Door Eric Pont - Heemkunde Vereniging Margraten
REGIO
Bijna vergeten fruitsoort: de mispel
Er is veel gebeurd met het fruit in
Limburg. Niet alleen verdwenen er
hoogstambomen om plaats te
maken voor laagstam, er zijn door
de jaren heen ook veel fruitsoorten
gekruist waardoor nieuwe, verbeterde
soorten ontstonden. Deze
ontwikkeling zorgde ervoor dat
oude soorten bijna verdwenen en
vergeten werden.
Terugblikkend zijn sommige fruitsoorten
in het hoekje ‘vergeten’ gestopt,
alleen omdat de nieuwe generatie
deze fruitsoorten niet kent.
Ondanks dat, zijn het soorten die allemaal
zeer smakelijk zijn en niet
vergeten mogen worden.
Zo is er de mispel. Een droge, kleine,
harde goudbruine vrucht die familie
is van de appel en de peer. Het is
een vrucht van de mispelboom of
mispelaar. Mispels zijn rijp in oktober
maar zijn dan nog taai, melig en
wrang.
Na de eerste nachtvorst worden ze
zacht en bruin en kunnen ze wel gegeten
worden. Het wordt dan ook
aanbevolen om ze in oktober of november,
na de eerste nachtvorst pas
te plukken. Ze worden met de bovenkant
naar beneden twee tot drie
weken op een koele plaats bewaard.
De vrucht rijpt dan verder en wordt
‘beurs’ waarbij de kleur verandert
voor konfijten, gelei en vruchtenwijn.
Het gezegde: ‘Zo rot als een mispel’
slaat dus in feite op een lekkernij. Dit
gezegde betekent: helemaal verrot,
door en door rot.
van groen-wit naar donkerbruin en
de smaak zoet weeïg proeft. Het lijkt
op een rottingsproces.
Ook is het mogelijk de vruchten enkele
dagen in de vriezer te leggen
waarna ze gegeten kunnen worden.
Voor sommigen is de mispel een lekkernij.
Als de mispel zacht is, is hij
maar een paar dagen te bewaren.
Hij kan dan gemakkelijk gaan
schimmelen en echt gaan rotten. De
rijpe mispelvruchten zijn geschikt
Mispels. Foto Getty
Images/iStockphoto
Maastricht
Teken van Verdienste
voor oud-wethouder
Jean Jacobs
Vijlen
Wegkruis in Elzetterbos
opgeknapt door comité
Vrijwilligers van Comité Kruisen Gemeente
Vaals hebben een wegkruis
in het Vijlense bos opgeknapt. Het
wegkruis in het Elzetterbos is niet
makkelijk te vinden. „Alleen bekenden
en passerende wandelaars zullen
dit ontdekken en stil staan bij
deze devote plek. Een bijzondere locatie
waar een noodlottig ongeval is
gebeurd”, aldus het comité.
„Op 19 februari 1974 verongelukte
hier de 58-jarige Jozef (Joep) Janssen
toen hij met zijn tractor dennengroen
ging halen voor het versieren
van een carnavalswagen in Vijlen.
De agrariër was de vrij steile helling
naar beneden gereden en wilde een
bocht van negentig graden naar
links maken. De tractor met aanhangwagen
begon te schuiven en
sloeg vervolgens om. Twee studenten
die de man hadden geholpen met
het laden van dennengroen op de
aanhangwagen renden naar de boswachters
hut in het Vijlenerbos.
Hulp kwam echter te laat.”
Op 9 april 2010 plaatsten Joep Hons
en Alfons Horbach het wegkruis.
Onlangs was het toe aan een opknapbeurt,
een klus die Arthur Delnoy
en Alfons Horbach klaarden.
dacht. Ze zijn erg sociaal en worden
graag geaaid en met de hand gevoerd.
Het zijn spraakzame huisdieren
die enorm veel geluiden kunnen
maken zoals knorren, piepen en
grommen. Cavia’s pruttelen of piepen
zachtjes als een teken van genegenheid,
en ze spinnen zelfs ook. Cavia’s
kunnen vijf tot zeven jaar oud
worden.”
Wat hebben ze nodig qua verzorging?
„Cavia’s hebben behoorlijk wat
ruimte nodig, minimaal 2,5 vierkante
meter voor een koppeltje. Cavia’s
kunnen zowel binnen als buiten leven.
Ze hebben dagelijks vers water,
voer en hooi nodig, plus een portie
groenten.”
Infor limburg@dierenbescherming.
nl.
Dier van de week
In Dierenbeschermingscentrum
Limburg zitten tientallen honden,
katten, konijnen en vogels die
dolgraag een nieuw baasje willen.
Elke week zet Saskia Thijssen er
één in het zonnetje. Hoewel één?
Deze week stelt ze twee cavia’s
voor.
Wie zijn Rocky en Coco en wat doen
ze in het asiel?
„Rocky en Coco zijn cavia’s van anderhalf
jaar oud. Ze konden wegens
omstandigheden niet bij hun vorige
eigenaar blijven en zijn zo in ons
asiel terechtgekomen. De mannen
zijn dol op eten en komen direct uit
hun huisjes tevoorschijn, zodra ze
iets horen kraken of rammelen.”
Hoe is een cavia als huisdier?
„Tamme cavia’s zijn dol op aan-
Sponsortocht langs vijf Toon
Hermans Huizen in Limburg
De datum valt samen met de start
van de borstkankermaand, de diagnose
die Leenders-Wolfs zelf twee
keer kreeg. Vandaar de titel van de
tocht: (De) weg met kanker.
De huizen zelf houden activiteiten
om haar aan te moedigen tijdens
haar loop. Het startsein wordt om
7.30 uur gegeven bij het Toon Hermans
Huis in Weert. De tocht gaat
verder via Roermond, Sittard en
Maastricht. Naar verwachting
komt Saskia om ongeveer 21.00 uur
aan bij het Toon Hermans Huis in
Heerlen.
Toon Hermans Huizen zijn centra
voor mensen die leven met en na
kanker. De centra zijn bijzondere
ontmoetingsplaatsen, waar zij hun
verhaal kunnen delen of kunnen
deelnemen aan ontspannende en
creatieve activiteiten. Saskia gaat
deze sportieve uitdaging aan om de
naamsbekendheid van de Limburgse
Toon Hermans Huizen te vergroten
en de drempel van deze centra
te verlagen voor mensen die geraakt
zijn door kanker. Daarnaast wil de
hardloopster zo veel mogelijk geld
inzamelen voor kankeronderzoek.
Doneren kan via www.geef.nl/nl/actie/
de-weg-met-kanker.
Het complete programma staat op de website
www.
toonhermanshuis.nl.
Saskia Leenders-Wolfs uit Susteren
onderneemt zondag 1 oktober
een ultieme hardloopuitdaging:
100 kilometer hardlopen langs vijf
van de zes Limburgse Toon Hermans
Huizen.
Saskia Leenders-Wolfs loopt een sponsortocht langs vijf Limburgse Toon
Hermans Huizen. Foto Peter Tillmans
Maastricht
Jean Jacobs heeft zondag uit handen
van burgemeester Wim Hillenaar
het Teken van Verdienste van
de stad Maastricht ontvangen.
Jacobs, voormalig wethouder cultuur,
kreeg de onderscheiding bij
zijn afscheid als voorzitter van de
raad van toezicht van kunstenfestival
Musica Sacra, waarbij hij sinds
2011 betrokken was. Volgens de gemeente
Maastricht stond hij aan de
wieg van ‘de verdere doorontwikkeling
van de organisatie achter het
festival’.
Hillenaar roemde naast zijn inzet
voor Musica Sacra vooral zijn bijdrage
aan ‘het brede culturele veld
in de stad’. Zo was hij was onder
meer vice-voorzitter van de raad
van toezicht van Opera Zuid, lid van
de raad van toezicht van Bureau Europa
en president van de Mastreechter
Staar.
/toonhermanshuis.nl