Woensdag 10. 04. 2024 13
literaire hoek
Ger Thijs: theatermaker én schrijver
Kijk voor de voorwaarden op www.limburgfietshelm.nl
Actie
van 10 april
t/m 10 juni
Koop nu een fietshelm
voor jezelf én je kind
met €40 korting!
EEN FIETSHELM BESCHERMT BIJ EEN ONGELUK TEGEN
HERSENLETSEL. HET HERSENSTRIJD FONDS ORGANISEERT
EEN ACTIE VOOR OUDER & KIND UIT LIMBURG
FIETSEN IS GOED VOOR LICHAAM EN GEEST.
HET IS GOED ALS MENSEN OP ELKE LEEFTIJD
KUNNEN FIETSEN. BELANGRIJK IS WEL OM VANAF
JONGE LEEFTIJD VEILIG TE FIETSEN WANT EEN
ONGELUK ZIT IN EEN KLEIN HOEKJE.
ONZE HERSENEN ZIJN HEEL KWETSBAAR
BIJ EEN PLOTSE, HARDE VAL.
WEES VERSTANDIG EN ZET ALTIJD
EEN HELM OP ALS JE GAAT FIETSEN.
REGIO
over eenzame figuren in een verstikkend
milieu of draait het om knellende
familiebanden. Net als in zijn prozawerk.
Teleurstelling
Begin jaren negentig heeft Ger Thijs
een eigen plek gevonden in de toneelwereld,
gebaseerd op de visie
dat een toneelstuk ergens over moet
gaan, bij voorkeur over mensen, en
zo helder mogelijk moet zijn. Hij
heeft niks op met de experimenteerdrift
van veel gezelschappen in die
tijd. Het Nationale Toneel biedt hem
voor die visie alle ruimte en zo treedt
hij in 1994 aan als artistiek leider,
met Johan Doesburg als vaste regisseur.
Wat de bekroning van zijn loopbaan
moet worden, loopt voor Ger
Thijs echter uit op een grote teleurstelling.
Zijn toneelopvattingen komen
onder vuur te liggen en er ontstaan
spanningen met Johan Doesburg.
Deze en andere moeilijkheden
leiden in 1999 tot zijn ontslag.
Thijs rest niets anders dan een terugkeer
naar het freelance-bestaan.
Hij schrijft proza en journalistieke
stukken, bewerkt boeken van anderen
voor het toneel, vervaardigt eigen
toneelteksten, acteert en regisseert.
In 2002 begint voor Thijs een periode
van grote theatersuccessen. Zijn
toneelstukken Beneden de rivieren
uit dat jaar, Het licht in de ogen (2003)
en De Kus (2011) doen het erg goed,
net als zijn bewerkingen van klassieke
romans als Max Havelaar van
Multatuli (2005). Zijn grootste triomf
is het eigen stuk Juliana (2006),
een heus koningsdrama. Het draait
om de Greet Hofmans-affaire en levert
hem juichende recensies op.
De ziekte van Parkinson maakt een
eind aan het leven van een vooraanstaand
theatermaker én schrijver.
‘Wij gaan Ger’s as Beneden de Rivieren
brengen’ staat in de overlijdensadvertentie
van de uit Limburg afkomstige
theatermaker, acteur en
schrijver Ger Thijs, die op 6 februari
2023 – 74 jaar oud – in Amsterdam
stierf. Het is een verwijzing naar zijn
gelijknamige toneelstuk uit 2002,
waarmee hij groot succes boekt, en
dat gebaseerd is op zijn roman Het
konijnenmaal. Die roman is een in
Limburg spelende familiekroniek,
waarin het draait om het zwijgen
van de familieleden.
Zijn nabestaanden brengen Thijs
terug naar Limburg, de provincie
waar hij in vrijwel elk van zijn zeven
boeken naar terugkeert. Dat begint
al in zijn debuutroman De huilende
man uit 1984, die speelt in een klein,
net als zijn geboortedorp Rimburg
aan de Duitse grens gelegen plaatsje.
De hoofdpersoon is een leraar
Frans in Amsterdam, die terug
moet omdat zijn moeder op sterven
ligt. Het draait uit op een confrontatie
met zijn verleden.
De in 1948 geboren Thijs gaat in 1969
naar de Toneelschool in Maastricht,
waar hij na twee jaar wordt weggehaald
door de Arnhemse toneelgroep
Theater die hem ziet als een
talentvol acteur. Bij Theater wordt
hij al snel artistiek leider en blijft dat
tot 1984. Hij is dan klaar met de bureaucratie
in de toneelwereld en
wordt freelance acteur, regisseur,
docent en toneelschrijver.
Met dat laatste is hij al in zijn Arnhemse
tijd begonnen. Eerst vertaalt
en bewerkt hij stukken van Joyce en
Strindberg, maar al gauw volgen eigen
teksten. Hij debuteert in 1981
met De kwekeling, gevolgd door Winkeldochters
(1983) en Yoricks schedel
(1984). Bij het werken aan Winkeldochters
ontdekt hij dat als hij interessante
teksten wil schrijven, hij
gegevens uit zijn eigen leven moet
gebruiken en de confrontatie met
zijn verleden moet aangaan. Vaak
gaat het in zijn nogal kale stukken
In de Literaire Hoek besteden
verschillende Limburgse auteurs,
verenigd in de Werkgroep Limburgse
Schrijvers, wekelijks aandacht
aan lezen en literatuur in Limburg.
Vandaag: Adri Gorissen over Ger
Thijs.
Ger Thijs.
Archieffoto
Frits
Widdershoven
DOOR ADRI GORISSEN