Limburg IN MEMORIAM 11
Een levenstestament,
heb ik dat eigenlijk nodig?
Over de vraag wat een levenstestament
is kan ze kort zijn. “Een volmacht waarin
je vastlegt wie namens jou beslissingen
mag nemen tijdens je leven, als je dat
zelf niet meer kunt. Dit in tegenstelling
tot een testament: dat treedt in werking
na je dood. Je maakt een levenstestament
dus voor als je niet meer
zelfstandig kunt handelen wanneer je
leeft. Denk aan een chronische ziekte
zoals dementie of aan een ongeluk
waardoor je uit de roulatie bent. Je bent
dan niet meer in staat om zelf je zaken
te regelen.”
In een levenstestament wijs je iemand
aan die namens jou mag handelen. Hij
of zij heeft een volmacht om je financiële
zaken te behartigen en beslissingen
te nemen op medisch en persoonlijk
vlak. Van Gerwen: “Bijvoorbeeld je partner,
(een van) je kinderen, een goede
vriend of vriendin. Eigenlijk iemand
waarin je het volste vertrouwen hebt. Je
voorkomt ermee dat de kantonrechter
bepaalt wie jouw zaken mag regelen.
Het stelt je in staat de regie in eigen
handen te houden en zelf te bepalen
wie jouw belangen behartigt. Banken,
maar ook andere partijen vragen er
steeds vaker naar.”
Handel tijdig
Een levenstestament stel je bij de
notaris op als je nog gezond en wilsbekwaam
bent. Hij controleert of dat
het geval is. Bij twijfel schakelt hij een
arts in om dat vast te stellen. Hij zorgt
er daarnaast voor dat jouw levenstestament
ingeschreven staat in een landelijk
register. “De grootste fout die mensen
maken is dat ze te lang wachten”, legt
Van Gerwen uit. “Veel mensen komen
pas in actie als iemand al dementerend
is, maar dan is het de vraag of een
levenstestament nog mogelijk is. En
zelfs als je jonger bent kun je in een
situatie terecht komen dat je niet meer
zelfstandig kunt handelen. Wat gebeurt
er dan met je spullen, je huisdier of met
Instagram, TikToK, Facebook en al je
wachtwoorden?”
Eigen huis
Ze raadt iedereen, maar sowieso een
echtpaar of een stel met een eigen huis
of vermogen aan om zo’n levenstestament
op te stellen. Als je wil verkopen of
de hypotheek veranderen zijn vrijwel altijd
handtekeningen van beide partners
nodig. “Als één van de twee dement
of ziek is en niets is geregeld, kan de
ander niet alleen handelen en heb je
toestemming van de kantonrechter nodig
om bijvoorbeeld je huis te verkopen.
Met een levenstestament voorkom je
de gang naar de kantonrechter. Verder
kun je in een levenstestament opnemen
wie schenkingen krijgen om te voorkomen
dat een proportioneel deel van je
vermogen opgaat aan erfbelasting of de
eigen bijdrage van een zorginstelling.”
Medische zaken
Waar het medische en persoonlijke
zaken betreft is een levenstestament
minstens zo nuttig. Denk aan welke medische
behandelingen je wel of juist niet
wil, of je organen ter beschikking stelt of
je euthanasie wil en meer. “Bespreek dit
vooral ook met je huisarts en specialist
en vergeet zeker je naasten niet. En
bedenk: soms wijzigen omstandigheden
en niet alles kan. Zelfs als je dat vastlegt.
Artsen moeten immers ook binnen
de kaders van de wet handelen.”
Kosten
Wat een levenstestament kost is verschillend
legt Van Gerwen uit. “Via internet
kun je in standaardsituaties zelf je
akte samenstellen en dat bij de notaris
bekrachtigen. Dan kom je met 300 euro
al een eind. Wanneer je professioneel
advies op maat wil en geheel ontzorgd
wil worden is het een ander verhaal.
Voor twee partners kom je dan al snel
aan zo’n 900 euro. Het is maar net wat in
jouw situatie het beste past.”
In een testament leg je vast wat er met je nalatenschap
gebeurt nadat je bent overleden. Een levenstestament daarentegen
is voor veel mensen minder duidelijk. Over wat dat
precies is, waarom het verstandig is er een op te stellen,
wanneer je dat het beste doet en wat de kosten zijn praten
we met Judith van Gerwen-Opdenakker van Erven & Meer
uit Sittard. Zij studeerde notarieel recht en is gespecialiseerd
in erfrecht. “Ik help mensen om hun nalatenschap zo goed
mogelijk voor te bereiden of kan als RegisterExecuteur nabestaanden
ontzorgen bij de afwikkeling van een nalatenschap”,
legt ze uit.
Tekst: Hub Bertrand
Beeld: Wendy Boon
Judith van Gerwen
“De grootste
fout die mensen
maken
is dat ze te
lang wachten”
Waarom een levenstestament?
• Je bepaalt zelf wie jouw financiële, medische en persoonlijke zaken regelt als
je dit niet meer kunt. Zonder levenstestament bepaalt de kantonrechter dit.
• Je kunt vastleggen wat jij belangrijk vindt, zodat je naasten weten wat jij in
bepaalde situaties wilt of juist niet wilt.
• Je zorgt ervoor dat je partner, kind of ander familielid niet naar de kantonrechter
hoeft te gaan om officieel zaken voor jou te mogen regelen.
• Je partner, kind of ander familielid heeft geen toestemming van de kantonrechter
nodig voor bijvoorbeeld de verkoop van het huis of het doen van
schenkingen.
• Er hoeft geen verplichte jaarlijkse rekening en verantwoording aan de kantonrechter
afgelegd te worden. Je bepaalt zelf óf en wie er toezicht houdt op wat
er voor jou geregeld wordt.