in Memoriam 7
donderdag 24 oktober 2019
Vanuit Venlo werkt Claudia van
Haeff al een aantal jaren in de
uitvaartbranche, eerst voor een
landelijke uitvaartorganisatie en
sinds twee jaar voor haar eigen
uitvaartbedrijf Voor Altijd
Bijzonder. Zoals veel vakgenoten
doet Claudia haar best om
maatwerk te leveren. Maar zij
probeert daarin nét een stapje
verder te gaan, bijvoorbeeld door
zich te specialiseren in uitvaarten
waarbij kinderen of mensen met
een verstandelijke beperking
betrokken zijn.
Emoties
“Tegen die achtergrond ben ik
me ook gaan verdiepen in dementievriendelijke
uitvaarten en
sinds kort heb ik de licentie Dementievriendelijke
Uitvaartzorg.
Uit onderzoek blijkt dat mensen
met dementie tot het laatst hun
emoties houden en ook emoties
van anderen blijven oppikken.
Ook als hun niets wordt verteld,
merken ze aan hun omgeving dat
er iets aan de hand is wanneer
een naaste komt te overlijden.
Daarom vind ik dat je nabestaanden
met dementie altijd
op de een of andere manier bij
het afscheid moet proberen te
betrekken.”
De vraag ‘hoe dan?’ is volgens
Claudia lastig in algemene zin te
beantwoorden. “Dat hangt in de
eerste plaats af van het niveau
van de persoon met dementie,
maar ook van wat de overige
nabestaanden aankunnen. Als je
aan kinderen van een moeder
met dementie vraagt of zij
betrokken moet worden bij het
afscheid van hun vader is hun
eerste reactie vaak: ‘daar is ze te
slecht voor’ en ‘dat kunnen we
er nu niet bij hebben.’ Maar er is
altijd wel iets dat wél kan. Daar
ga ik samen met de familie naar
op zoek. We overleggen wat het
beste moment en de beste manier
is om iemand met dementie
te vertellen dat een dierbare is
overleden.
We bekijken of het mogelijk is
om de persoon met dementie de
uitvaartdienst te laten bijwonen.
Je kunt bijvoorbeeld vooraf
iemand vragen om de demente
vader of moeder naar buiten te
begeleiden als het hem of haar –
of een van de andere nabestaanden
– toch te veel wordt.
Of je kunt daags tevoren een
kort afscheid in intieme kring
organiseren waar de persoon
met dementie wél bij kan zijn.
Zo zijn er legio mogelijkheden.”
Communicatie
“Het draait vooral om communicatie.
Spreek uit wat je wel en
niet wilt en aankunt. Waar ben
je bang voor? En begin daar op
tijd mee. Iemand met dementie
heeft ook het recht om afscheid
te nemen. Zelfs als het geestelijk
vermogen van de betrokkene
beperkt is, zijn er nog manieren
om hem of haar een aandeel in
het afscheid te geven. Al is het
maar door te helpen met het
uitzoeken van een kledingstuk,
een foto of een bloem.”
Geregeld maakt
uitvaartonderneemster
Claudia
van Haeff mee dat
nabestaanden een
naaste met dementie
proberen
af te schermen van
het leed dat een
afscheid van een
dierbare mogelijk
oproept. “Natuurlijk
doen zij dat
met de beste bedoelingen.
Maar
vraag jezelf eens
af hoe jíj het zou
vinden als je werd
buitengesloten bij
het afscheid van
bijvoorbeeld je
partner.”
Tekst: John Huijs
Beeld: Margreet Schouren
‘Sluit nabestaanden
met dementie niet buiten
bij afscheid nemen’
Claudia van Haeff