8 Opgroeien in Limburg
“Omkijken naar elkaar”
Wij vroegen onze lezers welke wijze levenslessen zij van huis uit hebben
meegekregen en waar zij nu nog de vruchten van plukken. Waarden, tradities, of
gewoontes die hun pad hebben beïnvloed en nog steeds helpen in hun huidige
leven. Heel veel lezers willen hun ervaringen met u delen. Hier een selectie van
hun verhalen, waarvoor dank!
De levensles die ik van huis uit heb meegekregen en waar ik nog steeds achter sta zijn: Een hand geven als
je iemand voor het eerst ontmoet en ook aankijken. Ook aankijken als je met iemand in gesprek bent en naar
elkaar luisteren. Niet voortdurend onderbreken. Respect hebben voor de mensen die het goed met je voor
hebben. Als je het ergens niet mee eens bent, ga dan niet schreeuwen of schelden. En zeker niet slaan. Mijn
vader zei altijd: met schelden en slaan bereik je niks. Vraag de ander rustig waarom die zo doet of tekeer gaat.
Onze ouders hebben altijd veel verhalen en gedichtjes voorgelezen. Dat vind ik nog steeds belangrijk en doe
dit met onze kleinkinderen ook regelmatig. Mijn vader was eerlijk en oprecht. Maar ook streng. We moesten
eten wat de pot schafte. Eten was kostbaar en er werd niks weggegooid. Daardoor heb ik alles leren eten en
ook lekker leren koken. Waar ik het niet mee eens was/ben: vragende kinderen worden overgeslagen, zeiden
ze vroeger. Nu is het: als je niets vraagt, wordt je overgeslagen. En, je hebt te luisteren naar wat ik je zeg. Daar
word je alleen maar verlegen van, vind ik. Dus kort gezegd: ben tevreden en beleefd. Daar kom je nog altijd het
verst mee. Kijk wat je hebt/ kan en niet wat je niet kan. Kijk vooruit en niet achteruit. Blijf positief!
Henny Janssen, Heythuysen
In de jaren zestig vorige eeuw was het voor mijn
ouders geen vetpot om rond te komen. Mijn
vader kwam namelijk al heel vroeg ziek thuis te
zitten en in de eerste jaren was er amper een
uitkering. Mijn moeder werkte hard als thuiscoupeuse
om rond te komen voor ons gezinnetje
van vijf personen. Mijn twee broers deden
huiselijke karweitjes en ik zorgde dat de boodschappen
gedaan werden. Ook de tuin werd
mijn deelgenoot. Het was buiten het zorgwekkende
ziektebeeld (ziekenhuis in en uit) van mijn
vader altijd een gezellige boel thuis. Ondanks
alles zat onze huiskamer vol met buren als de
tv aanging. We waren immers destijds een van
de eersten in de straat die deze toen hadden
aangeschaft. Ik heb er van geleerd om op een
juiste manier met geld om te gaan. Boodschappen
zoveel mogelijk in de reclame en geraffi -
neerd koken zodat er niks wordt weggegooid.
Dat geldt trouwens voor ons hele uitgavenpatroon.
We doen ons niks te kort maar met op
een verantwoorde manier artikelen kopen of
uitetentjes/vakanties plannen kun je heel wat
besparen. Daar ben ik mijn hardwerkende moeder
altijd dankbaar voor geweest.
Hans Huijs, Blerick
Mijn ouderlijk huis stond in een klein dorpje in
Noord-Limburg. Mijn ouders droegen net als
velen de sporen mee van verdriet en verlies vlak
na de oorlog. Ik groeide op in, voor die tijd, klein
gezin. Mijn broer en ik werden opgevoed met
wijze spreuken. Zowel mijn vader als moeder
gooiden er heel wat in de lucht …en menige keer
dacht ik “alweer“ die heb ik al zo vaak gehoord!
Bijvoorbeeld deze van mijn vader: “Een tevreden
mens, is een gelukkig mens”. Deze van mijn
moeder: “Je bent niet meer dan een ander, maar
ook niet minder”. Dan kun je met alle mensen
omgaan! Enz. Enz. Enz. Toen ik 49 jaar was zijn
mijn ouders kort na elkaar overleden. Het gekke
was dat ik ineens overal gedichtjes en spreuken
tegen kwam over geluk….en ging ze verzamelen.
Ik werd er blij van, het gaf me een positief
gevoel. Het leven vorderde en in moeilijkere
periodes kwam ik altijd wijze spreuken en gedichten
tegen die alles zeggend waren voor wat
ik “voelde“ en die me sterken in mijn leven en in
mijn zijn. Zoeken hoef ik er niet naar …..ze komen
op mijn pad …vaak op het juiste moment. Als kind
geleerd …achteraf begrepen …..en nu dankbaar!
Levenslessen van huis uit mee gekregen, ik
draag ze mee, deel ze graag met anderen ….en
ze hebben me gevormd tot wie ik ben.
Truus Lensen-Weijs, Lomm
Opruûme!
Hartstikke interessant ongerwerp, onger ut köpke “wijze
levenslessen”! Ik dag drék aan ut woôrd “opruume”, dit
woôrd kraêge weej thoës met de paplaêpel ingegaêve. As ik
nauw kiëk naôr ôs kiënder dan kunne die heej wet van liëre:
“opruûme”! Beej ôs woord altiëd gezach: “dur kumt dur ginne
met laêg hand aan de taff el en dur giët dur ginne met laêg
hand van de taff el”. Met angere weûrd, help mooder én ruum
saame op! Altiëd deeje weej thoës dit soârt zaake saame,
heejdaôr lierde weej as kiënder, det ut baêter en gemekkelikker
waas um ut saame te doon, dan ut mooder alliën
te laôte doon. Ut mes snaêj aan twië kante, mooder haj ut
minder druk én de kiënder lierde serieuze dinge. De huidige
generasie kan heej veûl van liëre, opruume kenne ze totaal
nit mier. Oâveral waôrsse binne kums is ut iëne groëte zooj, ik
huur det al mien laêftiëdsgenoête zegge. Ik praôt dan aôver
ruum 70-plussers. Zoëgauw asse binnelups vélsse aôver
schoôn, kliër, speûlgood, nit opgewaase servies én nag veûl
mier troep. Dus is ut woord “opruûme”, un serieuze verbaêtering
veûr hiël veûl jongere gezinne. Van harte haôp ik det hiël
veûl jongere dit laêze en eûr veûrdiël heejmei doon.
Jan Vriët oët Zaêrum
Niet alleen op de wereld….
Midden vorige eeuw (!) als ‘kreeft’ geboren in een
schip, op het Maaswater bij een café in Ool voor
de deur. Waar mijn vader, zoals vaak gebruikelijk
overbodig, “zat te telefoneren” voor een aan hem
allang toegezegde scheepsvracht. Opgroeien in
een kleine zich verplaatsende, telkens veranderende,
toch overzichtelijke omgeving. De ‘nakomer’,
met twee 6 respectievelijk 5 jaar oudere broers,
die vanwege de leerplichtige leeftijd, aan ‘de wal’
bij familie verblijven, waant zich heer en meester
op ‘zijn’ schip. ‘Zijn ouders, zijn speelgoed, zijn roeiboot,
zijn frietjes, zijn territorium, zijn…alles’. ‘Twee
vreemden’ komen driemaal per jaar aan boord
en verdringen hem van zijn prominente plek. Dit
telkens weer terugkerende ‘rampscenario’ noemt
iedereen ‘vakantie’!
Met acht jaar mag ik naar het schippersinternaat.
Alhoewel mijn moeder bij het ‘afl everen’ menige
traan laat, neem ik blijmoedig afscheid. Het internaat
kent twee leefgroepen. Het ‘groepje’, eerste
tot en met derdeklassers, waarbij ik ‘aansluit’,
kent 80 pupillen met één (!) begeleider. De eerste
dagen op het internaat word ik onderwezen door
79 medegroepsgenoten. Levensles laat niets te
wensen over: “Tonnie, de wereld bestaat uit meer
en is omvangrijker dan…..? Tonnie!’ Dankzij deze
‘spoedcursus’ is het volgens mij, met mij toch nog
redelijk goed gekomen.
Ton van Zoest, Roermond
Ik ben op 6 juli 1940 in Nederlands -Indië geboren.
Toen ik 5 jaar oud was is mijn vader aan de dodenspoorlijn
in het Jappenkamp in Thailand overleden.
Toen ik 7 jaar oud was moesten wij van de een op de
andere dag naar Jakarta. Mijn moeder was echt een
super arme weduwe, zonder enige inkomsten en ik een
arm kind. ‘s Zondags gingen wij van het ene eindpunt
naar het andere om van de mooie huizen, tuinen en
bloemen van de rijke mensen te genieten Mijn moeder
heeft mij toen geleerd nooit naar mensen te kijken die
het beter hebben, maar naar mensen die het slechter
hebben, want dan zie je dat je nog wat hebt. Ook goed
op mijn plichten te letten en niet alleen op mijn “rechten“
te staan. Maar het belangrijkste was: “wees altijd
tevreden”. Gelukkig heb ik haar adviezen nooit in de
wind geslagen en ben ik nu nog steeds een gelukkig
en tevreden mens. Ik hoop dan ook dat mijn minder bedeelde
medemens toch gelukkig en tevreden kan zijn.
Roos Blijlevens Schmid, Sittard-Geleen
Je eerste levensles is JE THUIS
Ik kan terugkijken op een warm thuis en een fi jne jeugd. Veilig opgegroeid in een eigen omgeving. Mam zei altijd:
“kijk naar het goede in anderen, wees eerlijk en iemand helpen geeft voldoening.” Ze zorgde voor het huishouden
en hield van structuur. Ze was coupeuse en wij stonden er dan ook altijd mooi gekleed op. Pap zorgde voor de
kost en werkte hard voor zijn gezin. Zelfs in het weekend wat bijverdienen. Hij was altijd enthousiast, behulpzaam
en zorgde voor de vrolijke noot. Muziek en zingen was zijn grote passie. Hij was dan ook bij het zangkoor in de
kerk, waar ook wij wekelijks naar de H. Mis gingen. Familie stond hoog in het vaandel. Een feestje was nooit weg.
Dit geheel van levenslessen krijg je van je ouders mee. Zichtbaar en verborgen in je genen. Ook de omgeving,
opvoeding en relaties werken eraan mee. Maar dan ineens overvalt je iets in je leven dat je nooit had verwacht.
Beide ouders overlijden en jij moet die levenslessen al op jonge leeftijd waarmaken. Maar als de basis goed is,
lukt dat met fi jne vrienden en familie. Alleen jammer dat mijn ouders niet meer konden zien dat hun levenslessen
mijn pad hebben beïnvloed.
Wil van Eijk-van Roij, Nederweert