Opgroeien in Limburg 7
Elk speelkwartier in
het bos spelen
Jouw schoolplein. Het kan zoveel meer
zijn dan alleen een betegeld voetbalterrein.
Je zou er ook verstoppertje kunnen
spelen tussen de struiken of even op je
hurken mieren, vlinders en lieveheersbeestjes
bestuderen. Maar kliederen in
een plas water, een helling opracen of
met je klas een moestuin onderhouden,
behoren ook tot de mogelijkheden.
Bedenkster van dit groene speelwalhalla
is Sandra van den Beuken uit Bunde.
Als landschapsontwerper begon ze in
2018 bij de vroegere Stichting Instandhouding
Kleine Landschapselementen
in Limburg en sinds 2021 heeft ze haar
eigen ontwerpbureau. Steeds meer
scholen schakelen haar hulp in om hun
grijze woestijn van stoeptegels om te
toveren in een groen speelfestijn.
Sandra: “Vooral in Midden en
Noord-Limburg, omdat daar nu de
‘GroenBlauwe Revolutie Schoolpleinen’
in volle gang is.” Vijftien gemeenten,
Waterschap Limburg en Waterleiding
Maatschappij Limburg hebben hun
krachten gebundeld om zoveel mogelijk
schoolpleinen van groen te voorzien en
in één moeite door een buffer te maken
om regenwater op te vangen bij extreme
buien.
“Wat je op deze groene schoolpleinen
ziet, is dat kinderen heel anders gaan
spelen”, vertelt Sandra. Ze wijst naar
een kronkelend pad van houtsnippers
dat tussen struikjes door slingert. “Eerst
was dit alleen maar een betegelde
doorgang waar de kinderen snel voorbijrenden.
Nu zie je dat ze veel rustiger
spelen. Kijk maar.” Tussen de lange
grashalmen ligt een keurig hoopje
donkergrijze kiezelsteentjes. Alsof het
kostbare diamanten zijn, heeft iemand
hier zijn geheime voorraad verstopt.
Sandra vertelt intussen dat de boomstammen
tegenover het kronkelpad niet
alleen een decoratieve functie hebben.
“Door dat verschil in hoogte verbetert
je fijne motoriek enorm als je eroverheen
klautert. Niet voor een volwassenen
hoor, maar voor kinderen wel.” De
vierjarig Jessy heeft geen instructie over
fijne motoriek nodig. Ongevraagd geeft
hij een demonstratie. Eigenlijk zit Jessy
hier helemaal niet op school. Hij was
gewoon even met zijn moeder aan het
wandelen door het park achter Loedoes.
Maar die boomstammen nodigden
enorm uit en dus mag hij er even
op. Balancerend op een van de korte
stammen weet hij uiteindelijk de hoogste
te bereiken en nu nog terug. Gelukt!
Even later rent hij door het kronkelpaadje
met een glimlach van oor tot oor. Hier
kan hij zich nog wel even amuseren.
Al die kronkelpaadjes heeft de hovenier
een jaar geleden pas aangelegd. En
de struiken en jonge bomen zijn ook
nog volop in de groei. “Dus de komende
jaren wordt het alleen maar mooier
en groener”, lacht Sandra. Toch merkt
directeur Ilona Beaumont van Loedoes
nu al dat het een succes is. “Kinderen
vinden het geweldig. We krijgen zelfs
aanmeldingen van gezinnen die helemaal
aan de andere kant van Sittard
wonen. Die ouders willen hun kinderen
hier inschrijven vanwege ons nieuwe
speelplein. Ze vinden het belangrijk
dat hun kind in de pauze in een groene
omgeving kan spelen”, laat de directeur
weten.
Maar het blijft niet bij de pauzes. Tijdens
de lessen maken de leerkrachten van
Loedoes graag gebruik van Sandra’s
ontwerp. In een dakloos houten huisje
laten ze de kinderen rollenspellen
spelen. “Ideaal om bijvoorbeeld winkeltje
te spelen”, vertelt Sandra. En de
trappen bij de grote heuvel zijn tevens
een perfecte tribune voor een les in de
openlucht. Hetzelfde geldt voor een
groepje boomstammen aan de andere
kant van het plein. Daar kun je ook
prima op zitten als de juf of meester
iets vertelt. Verder kun je in de pauze
snoepen van de heerlijke besjes die aan
de struiken groeien of bijen en hommels
op de bloemen bekijken. En in
hun moestuin maken de klassen via de
grote composthoop perfecte zaaigrond
voor komend voorjaar. In grote houten
bakken kweekten ze deze zomer ook al
hun eigen groente en het is natuurlijk
heerlijk om daar je eigen groentesoep
van te maken. “Dat hebben ze dit jaar
ook al gedaan”, weet Sandra.
De landschapsontwerper uit Bunde
heeft wel een paar regels als ze voor
een school aan de slag gaat. “Ik doe niet
aan kunstgras, ik kies altijd inheemse
bomen en struiken en ik wil elk schoolplein
zoveel mogelijk ‘ontstenen’.” Waarom?
“Nou, we bestraten met z’n allen al
zoveel waardoor er steeds minder water
in de bodem trekt. Dat wil ik tegengaan.
Maar natuurlijk laat ik een deel van de
stenen wel liggen zodat daar gevoetbald
kan worden.” Verder houdt Sandra
zich ook aan de bestaande regelgeving
zodat haar groene speelpleinen een
veiligheidscertificaat krijgen.
Bij Loedoes is Sandra nog niet helemaal
klaar. De hovenier is nu nog een groene
speelplek aan het aanleggen voor
de dagopvang van de allerkleinsten.
Sandra: “Dat is dus echt voor kinderen
vanaf nul jaar. Verder willen we daarachter
voor de grote kinderen nog takken
neerleggen waarmee ze zelf hutten
kunnen bouwen.” En er is goed nieuws
voor meneer rups. Hij krijgt waarschijnlijk
gezelschap van nog een tweede
rups.
Kijk voor meer informatie op
sandravandenbeuken.nl.
Naast de hoofdingang bekijkt een gigantische groene rups iedereen die basisschool Loedoes
in Sittard bezoekt. Zijn lijf van gebogen wilgentakken is ideaal om doorheen te rennen
en komend voorjaar wordt meneer rups de ideale verstopplek als er weer nieuwe blaadjes
op zijn rug groeien. Net als Loedoes willen steeds meer Limburgse basisscholen een groene
speelplaats.
Tekst: Judith Houben
Beeld: Wendy Boon
“Wat je op deze groene
schoolpleinen ziet, is dat
kinderen heel anders gaan
spelen”
Sandra van den Beuken
Jessy amuseert zich op het groene
schoolplein in Sittard.